พระพุทธเจ้าเคยทำนายว่า พระศาสนาของพระองค์จะดำรงอยู่ได้ 5,000 ปี จนกระทั่งมีกิจกรรม กึ่งพุทธกาลในปี พ.ศ. 2500 ในประเทศไทย เป็นงานใหญ่พิธีที่สนามหลวงหลายวัน และที่ประชุมพระเถระผู้ใหญ่รวมทั้งนักปราชญ์ได้ประชุมกันว่าจะใช้คำว่า ฉลองกึ่งพุทธกาล ด้วยกิจกรรมเหล่านั้นทำให้ต้องการหาว่า พระองค์ทำนายไว้อย่างไร มีรายละเอียดอะไรบ้างไหม . . .
การเกิดใหม่ทางพุทธศาสนา ทางเถรวาท เชื่อว่า ตายแล้วไปเกิดทันที แต่ทางวชิรญาณ พบว่าตายแล้วมี บาโต มีระยะเวลา 49 วันตามคัมภีร์มรณศาสตร์ ในบาโต เราจะเผชิญแสงสีขาว เพราะเป็นธรรมชาติดั้งเดิม แต่เราไม่ตระหนักรู้ เราจะตระหนก หรือหากเราไม่รู้ว่าตัวตาย เตรียมตัวไม่พร้อม ไม่เข้าใจธรรมชาติหลังความตาย เราจะไปเกิดในมดลูกที่ใกล้ที่สุด ถ้าผูกพันกับเทพ จะอยู่กับแสงสีขาว ถ้าผูกพันกับอสูร จะไปกับแสงสีแดง มนุษย์จะเป็นแสงสลัวสีน้ำเงิน เดียรัจฉานจะเป็นสีเขียว ส่วนนิรยภูมิเป็นสีเหลือง การเตือนสติของผู้ใกล้ตายจึงเป็นสิ่งสำคัญ นี่เป็นเหตุที่มีการวางพระในห้อง มีบทภาวนาให้นึกถึง เพื่อให้คนใกล้ตายมีโอกาสมาขึ้นที่จะทำให้จิตใจสงบ ตอบสนองต่อแสงสีที่เป็นประโยชน์ต่อตนเอง
ศาสนากับความตาย พุทธศาสนา เชื่อว่า การเกิดเป็นมนุษย์เป็นเรื่องยาก มนุษย์จึงมีหน้าที่ดูแลรักษาชีวิตตนเองอย่างเต็มที่ และ มนุษย์ประกอบด้วยกายหยาบและจิต เมื่อกายหยาบสูญสิ้นไปจากโลก จิตจะวนเวียนเป็นวัฏจักร ในวัฏสงสารไม่สิ้นสุด การหลุดพ้นวงจรนี้มีเพียงการเจริญภาวนา เพื่อการตัดปัจจัยแห่งการเกิดนั้นให้สิ้น ที่เรียกว่าการเข้าสู่กระแสนิพพาน และพิธีกรรมเกี่ยวกับศพหลายสิ่งสร้างเพื่ออำนวยความสะดวกแก่ผู้วายชนม์ได้เดินทางไปพื้นที่ที่คิดว่ามี เช่น สวรรค์ ฯ และมีการสอนที่เกี่ยวกับการปลงกับกิเลสต่าง ๆ เช่น การสวดอภิธรรม 7 คัมภีร์ เพื่อให้เข้าใจสัจธรรมของมนุษย์ และแนวทางเข้าสู่กระแสนิพพาน โดยเข้าใจถึงเรื่องขันธุ์
การสวดพระอภิธรรมเป็นการสนองพระคุณของมารดาบิดา ตามแบบอย่างที่พระจริยาวัตรขององค์พระสัมมาสัมพุทธเจ้าที่เสด็จขึ้นไปบนสวรรค์ชั้นดาวดึงเพื่อโปรดพุทธมารดา ที่ได้สิ้นพระชนม์ไปแล้ว เป็นการสืบทอดประเพณีมาแต่ดั้งเดิมตั้งแต่ ล้านนา สุโขทัย จนมาถึงรัตนโกสินทร์ โดยบทสวดนี้ไม่กล่าวถึงบุคคล มีเนื้อหาสาระที่ลึกซึ้ง แม้จะฟังคำแปลก็ยังเข้าใจได้ยาก แต่เปรียบเสมือนรากแก้ว การฟังแม้จะไม่รู้เรื่องก็สามารถวางใจให้เกิดมหากุศลจิต โดยสำรวมตั้งใจฟัง ไม่เบื่อหน่าย ไม่สนทนาแข่งกับเสียงสวด
อาการปล่อยวาง เปรียบเสมือนการไม่ยึดจับ และวางลงบนพื้นที่ที่ปลอดภัย ไม่ก่อให้เกิดการเสียหายต่อสิ่งที่วางนั้น และยังรวมไปถึงอาการของการไม่ห่วงหรือกังวลกับสิ่งของนั้นอีก พร้อมจะเดินก้าวไปข้างหน้า โดยไม่ต้องกลับมาคิดถึงสิ่งของนั้นจะเสียหายหรือเป็นอันตรายเปรียบเสมือนได้จัดการของสิ่งนั้นไปเรียบร้อยแล้วในระดับหนึ่ง ไม่ว่าสิ่งนั้นจะเป็นสิ่งที่ดี สิ่งที่เลว หรือสิ่งที่ไม่ดีไม่เลว ไม่มีความอยากได้ใคร่ครองในสิ่งนั้นแล้วชั่วขณะ หรือถาวร
ประโยชน์ของการฝึกสันโดษ คือ การตัดกังวลต่าง ๆ ออกไปจากชีวิต และยังช่วยให้ห่างจากอกุศลกรรมต่าง ๆ อันเป็นสิ่งที่ก่อให้เกิดศีลธรรมขึ้นในใจได้ง่าย พ้นจากความทุกข์ทั้งปวง นำความเจริญก้าวหน้ามาสู่ตน และเปิดโอกาสให้ตนเองได้กระทำความดียิ่ง ๆ ขึ้น และช่วยเหลือสังคมให้เจริญงอกงาม
การเตรียมใจให้พร้อมเผชิญความตาย ต้องเริ่มต้นจากการยอมรับให้ได้ว่า ความตายเป็นธรรมดาของชีวิตที่จะต้องเกิดขึ้นกับเรา และมันเป็นเรื่องธรรมดา จึงไม่ควรกลัวที่จะคิดถึงมัน กล้าที่จะนึกถึงวันที่เราหมดลม และลาจากโลกใบนี้ ทำให้เรากล้าฟังคำว่า ความตาย โดยไม่รู้สึกกลัวและมองว่าเป็นอัปมงคล และเป็นส่วนหนึ่งของการทำจิตใจให้ผ่องแพ้ว ซึ่งเป็นหลักธรรมสำคัญของพระพุทธศาสนา
และแล้วเขาก็เบื่อหน่ายกับชีวิต รู้สึกว่าตนเองโสมม เลยตัดสินใจละทิ้งทุกอย่าง ออกจากชีวิตกมลาและบุตร ออกเร่ร่อนสัญจรไป จนพบกับชายแจวเรือข้ามแม่น้ำ ชื่อ วาสุเทพ แล้ววันหนึ่งเขาก็กลายเป็นผู้เห็นธรรมขึ้นมา ณ ริมแม่น้ำนั้นเอง และเมื่อเพื่อนเก่า โควินทะมาพบ เขาก็ได้ชี้นำแนวทางแห่งการหลุดพ้นให้. . .
หลายบทเรียนในชีวิต เมื่อเกิดขึ้นแล้ว เสมือนการทำให้เราตาสว่าง (enlighten) และยากที่จะเหมือนเดิม แต่เพียงเรามิได้ทุกข์ร้อนกับมันมากเท่านั้น เพราะรู้ว่าการเปลี่ยนแปลงย่อมเกิดขึ้นได้เสมอ ไม่ว่าจะเป็นอะไรก็ตาม ดั่งคำพระพุทธเจ้า ที่กล่าวถึง โลกังอนิจจัง นั่นคือ โลกนี้ไม่เที่ยงแท้ มีความทุกข์เข้ามากระทบเราบ้าง เมื่อเราปล่อยผ่าน มันก็เพียงมาแล้วก็ไป โรคภัย และปัญหารวมทั้งตัวเรานั้นเป็น..อนัตตาติ
เมื่อสิ่งใดเกิดขึ้น ให้น้อมเข้ามาพิจารณาว่า… ทุกอย่างล้วนตั้งอยู่บนพื้นฐานของความจริง คือ เกิดขึ้น ตั้งอยู่ ดับไป และกรรมทุกอย่างย่อมให้ผลเสมอแม้เรื่องเล็กน้อย เราทำสิ่งใดย่อมได้รับผลกรรมตามนั้น ตามจิตใจและเตรียมพร้อมกับการเจ็บป่วย และการจากลาจากโลกนี้ไป ฝึกสละสิ่งของ และสงเคราะห์ผู้อื่นอยู่เสมอ
